Alfonso Daniel Rodríguez Castelao
|
Desgalego... rirse dunha maneira de ser, a nosa! Este artigo ten un alto contido de humor galego. Se non é desta rexión sacra, é probable que non entenda algunhas cousas. |
| Castelao | |
|---|---|
 | |
| Información | |
| Nacemento | Probablemente no séc. XIX A. de C. Rianxo, A Coruña  Galicia |
| Falecemento | Probablemente no séc. XX |
| Nacionalidade | galega |
| Ocupación | Fundador |
Alfonso Daniel Rodríguez Castelao ou mundialmente coñecido como Castelao foi un dos pais da Patria galega.
Vida, chistes e política[editar]
Nado en Rianxo a finais do século XIX, tras ver un video de Capusotto emigrou cara Arxentina, onde abriu unha "pulpería" (un bar-tenda) e despois fixo vir á familia 11 anos despois.
Alí na Pampa criouse Castelao durante a súa dolescencia, como seus pais levaban tempo sen verse deseguida comezaron a foder enriba do mostrador e naceron as súas irmás, Xosefina e Tareixa. Durante os 5 anos que Castelao estivo na Arxentina e tivo que aturar os moi graciosos e nada ofensivos chistes que aló facían sobre os galegos, así como ós imperialistas británicos e ianquis que se mofaban dos barquiños de papel españois durante a Guerra de Cuba.
Como o pai quería subir na escala social mandou a Castelao pra Galiza a estudar medicina (xa que temía que si o enviaba a Bos Aires a estudar rematase sendo un vago tangueiro) e aló se foi toda a familia tras o destino do fillo vinculeiro, no camiño marítimo deulle tanto a tabarra a seu pai que en canto chegaron a Rianxo lle bscaron un mestre de debuxo (xa que nas Pampas aburríase moito e colléralle gusto a iso de facer caricaturas vendo unha revista de sátira política) xa que todo estaba no seu sitio e habia sitio pra todo durante a Belle Époque.
Papá, quero ser artista[editar]
Mentres o fillo estudaba bacharelato o pai voltou a Arxentina por tres anos e cando voltou con mais cartos consegiu que o gobernador provincial (posto a dedo por Madrid) o admitira nun dos partidos alternantes e consegiu ser alcalde de Rianxo mentres mandaba ó fillo a estudar a Santiago de Compostela menciña, como só estaban a 50 km de distancia o pai pensaba que podería ter controlado ao fillo primoxénito. En sete anos sacouse a carreira e unha moza (Virxinia Pereira Renda), e iso que andaba tocando coa tuna por ahí de golfo mentres as ideas políticas comezaban a extenderse por Galiza ao acubillo da Restauración Borbónica e dos novas inversións extranseiras na Península Ibérica. Mentres Castelao foi facer o doutorado a Madrid onde se xunta con xente nova e desconcertante que vendo o ben que debuxaba lle meteu ideas raras na cabeza de ser artista, esta teima foi fortalecida ao gañar un permio nunha mostra de pintura en Compostela cun cadro costumista seu; asi que regresou a Galicia e le dixo que, aparte de que non aprobara o doutorado, él se sentía artista que non quería ser médico "artista anes que nada".
En canto regresou a Rianxo seu pai bateulle coas portas nos fuciños e tivo que ir a casa de seus avós (cos que se criara de meniño mentres seu pai traballaba na Pampa) e alí bateu coa realidade cotiá de que tiña que traballar se quería vivir dignamente, asi que puxo consulta de médico rural, mais como pillara a tuberculose (de andar tanto moneando coa tuna polas noites invernais) tivo que ir ó balneario da Toxa, recuperado recolle seus estudos menciñeiros e asiste a un cursiño pra especializarse en obstectricia e ser matrona (e así poder meterlle man ás mulleres cunha boa excusa, xa que era moi tímido), pero non o rematou por mor da tuberculose (xa que aproveitaba as noites pra ir de troula coa tuna).
Volta a Rianxo (outra vez) e o pai o enchufa no Partido Conservador (o de Cánovas del Castillo) que lidera él e xunto con outros culturetas locais funda un xornal semanal, O Fodedor municipal, onde ataca ós caciques e publica súas caricaturas de políticos rivais (tanto do seu partido como dos outros) e de situacións rocambolescas que se dan. Como o tema das caricaturas aínda era algo novo en Galiza (así estaba de atrasada) invítano a dar conferencias pra falar dela e realizando exposicións delas por toda a nación mentres colabora con outros xornais e se mete noutro partido político, pero agrarista e mandando por un avogado ex-cura.
Casar e facerse un home[editar]
Como súa moza lle deu un ultimátum Castelao tivo que casar con ela mentres andaba de médico rural e nos mitins agraristas, polo que foi collendo sona entre os labregos do Barbanza aumentando a súa vaidade, dous anos despois nace o seu único fillo e co strés emocional case queda cego da emoción, polo que abandoa a medicina e como ten unha familia que manter comeza a estudar pra ser funcionario e nun ano convírtese en funcionario de estatística en Pontevedra, pero como non aguanta ó seu xefe de despacho volta opositar pra mellorar, aproba e xa non o tivo que aguantar ó subir de posto. Isto muito lle fodeu ó xefe funcionario de tal modo que axudou a espandir a gripe española de 1918 e así obrigalo a voltar como médico.
Pasado o andazo Castelao volta ó seu posto de funcionario e facerlle as beiras a un mestre do instituto de Pontevedra, conseguindo ser mestre de debuxo nel e facendo contactos con outros diletantes e ingresa nas irmandades da Fala e coñece a Vicente Risco e Valle-Inclán (ó cal torturaba pola rúa decíndolle que podía escribir algo en galego e por iso Valle prohibiu no seu testamento que levasen ó galego todas as súas obras até pasados 150 anos) e forman o grupo NÓS, mais trala dictadura de Primo de Rivera e os tolos anos 20 Castelao afástase dos conservadores xusto cando morre seu único fillo, pra saír do ambente malsán de lembranzas lévase a súa muller canda él pola Bretaña na busca do Rei Artur (que según él os cruceiros bretóns indicaban cara onde estaba a illa de Avalon e como resucitalo), cando volta á península ibérica xurde a IIª República Española, como se fai unha república seguindo o modelo francés centralista e os partidos con sede en Galicia pasan de Galicia xúntanse todos os galeguistas e fundan o Partido Galeguista, nembargantes como están nunha república son represaliados durante un goberno direitista e castelao é desterrado a Badaxoz (onde aproveita pra escreber o Sempre en Galiza) e critica a Vicente Risco tras dividir o partido creando outro galeguista e mais conservador.
Na Guerra Civil española[editar]
Durante o goberno republicano esquerdista Castelao e os seus conseguen o estatuto de Autonomía de Galicia en 1936 con tan mala sorte que ó día seguinte Franco dá un golpe de estado, como non se sabe moi ben o que sucede Castelao déixase estar en Madrid (seus compañeiros do comité do estatuto que regresaron a Galicia foron detidos en Castela), grazas á súa decisión salva a vida e axuda na organización das Milicias Galegas (a maioría labregos que foran á seitura, criados, estudantes, etc) e segue ao goberno republicán pra que lle firmen o estatuto de Galicia (obstaculizado polo PSOE), entre ministerios e axudas á república debuxa varios tomos pra axudar á república contra o feixismo. Pra que deixe de tocarlle os collóns ós ministros o invitan a ir á Rusia e seu imperio soviético nunha comisión cultural, onde cre ver que alí respetan ás nacionalidades periféricas non rusas e os comunistas lle lamben o cú facéndolle unha exposición en Moscova. En canto regresa o invitan (outra vez como a moitos intelectuais con prestixio do momento) a facer unha xira por América pra recadar axuda pra IIª República Española (xa que Francia e Inglaterra pasan dela) e mentres perden a guerra e él segue recadando fondos pros refuxiados españois mentres critica ó xefes republicanos no sempre en Jalisia.
Exilio por ser intelectual en España sin ser castelánfalante[editar]
Cando lle permiten ir á Arxentina alá case o matan a base de facerlles homenaxes e que estivera calado coa boca chea de discursos, mais él deuse conta do que había e traballou arreo pra que os emigrantes colleran conciencia do que eran e se fixeran galeguistas (mais como alí os galegos eran moi brutos estivo en minoría o resto da vida), o nomean ministro no goberno español republicán no exilio en París, pero por disputas entre os partidos o goberno no exilio non serve pra ren e un axente do KGB aproveita pra envelenarlle un cigarro, que lle causaría un cancro de pulmón e morrería.
En 1989 foi repatriado e, en vez de soterralo en Pontevedra (según desexo del) foi empaquetado en Compostela polos mesmo que o exiliaron no 36 e o meteron nun sarcófago de granito cunha boa tapa pra que o espíritu non infestase outras mentes, sábese que Manuel Fraga e Felipe González pagaron á Rappel e Aramis Fuster por un meigallo pra apreixalo dentro e que os galegos seguisen a ser tan brutos coma sempre.
Obras[editar]
- Un ollo de vidro. Memorias dun esquelete (1922)
- Cousas de Cosso (1926, 1929)
- Os dous de sempre fodendo (1934)
- Retrincos de pulmón (1934)
- Os vellos non deben de namorarse que non teñen veleno (representada en 1941, publicada en 1953)
- Diario (escrito en 1921, publicado en 1977)
- As cruces de pedra na Bretaña armoricana (1930)
- Sempre en Galiza (1944)
- As cruces de pedra na Galicia soviética (1950)
- Álbum Nós-Nosoutros (exposición, 1920; edición impresa, 1931)
- Cincoenta homes por dez reás con cinco euros (1925)
- Cousas da vida e dos gayegos (1925)
- Galicia mártir de si mesma (1937)
- Fenosa e Franco e Atila en Galicia (1937)
- Milicianos macanudos (1938)
- Debuxos de negros e súas pirolas
- Cegos: os meus compañeiros
Véxase tamén[editar]
Outros artigos[editar]
| |||||||||||||||||||||||||
